Wojtek Kostrzewa

2/19 link: https://texty.org.ua/articles/... Wybrane fragmenty; Mój pierwszy lot bojowy był bardzo krótki: dron eksplodował w powietrzu, ponieważ używaliśmy niskiej jakości płytek inicjujących – wspomina Markijan. Dron nie eksplodował z powodu uderzenia, ale po prostu podczas lotu.

3/19 Było to latem 2023 roku. Moment, w którym dowództwo uwierzyło Podczas ósmego lotu nasz rozmówca trafił w wrogi bwp z piechurami, zabijając kilku z nich oraz raniąc i dezorientując innych. Był to rosyjski szturm, a czołgiści i operator Javelina, którzy znajdowali się

4/19 w tamtym rejonie, mieli już rozkaz zniszczenia tego BWP. Byli gotowi użyć amunicji czołgowej wartej kilka tysięcy $ za strzał lub pocisku Javelin o wartości około 100 000 $, aby powstrzymać atak. Ale tego nie zrobili. Szturm został powstrzymany przez utalentowanego operatora

5/19 drona FPV, co pozwoliło zaoszczędzić drogą amunicję. „Natychmiast przybyły Maviki z sąsiednich batalionów z granatami i zaczęły dobijanie piechoty, która wyskoczyła z bwp. To naprawdę wywołało furorę. Wtedy dowództwo uwierzyło, że drony są w stanie odpierać ataki,

6/19 a nasza kompania udowodniła, że jesteśmy gotowi do walki". Jak mówi Markijan, trzy miesiące po naszym udanym szturmie Rosjanie nie tylko zaczęli używać własnych kamikadze FPV, ale również instalowali EW: „Na wszystkich kluczowych pozycjach i sprzęcie mieli EW, wszystkie bwp

7/19 były wyposażone w systemy EW i "grille”, na umocnieniach znajdowały się okopowe systemy EW lub karabiny EW. Stało się to dla nas niemożliwe do latania. Musieliśmy szybko nauczyć się przeciwdziałać, zmieniając częstotliwości (czyli długość fal radiowych używanych do

8/19 sterowania dronami) Piloci opanowali zmianę częstotliwości, a następnie zaczęli używać wzmacniaczy sygnału radiowego, co pozwalało na utrzymanie sygnału pomiędzy dronem, a „bazą” na nierównym terenie. Przez pewien czas lataliśmy w komfortowych warunkach.

9/19 Ale wróg ewoluował, aktywnie rozwijając bardziej zaawansowane i skuteczne systemy walki elektronicznej. „Później napotkaliśmy "kurtynę”, gdy zakłócane były nie sygnały sterujące, lecz częstotliwości wideo, i na pewnej odległości obraz z drona był przerywany białym szumem.

10/19 "Nauczyliśmy się przełączać kanały w powietrzu i znajdować częstotliwości, które nie były zakłócane przez wrogie EW w danym momencie. Ale straciliśmy wtedy pewien okres skutecznych lotów.”

11/19 „Jeśli w grudniu 2023 roku drony z kamerami nocnymi były taką drogą nowością, że dostawaliśmy jeden dron tylko wtedy, gdy trzeba było zniszczyć jakieś ważne wyposażenie, to teraz (jesienią 2024 roku) są już tak powszechne, że można wysłać nocnego FPV, by zniszczył 1 osobę.”

12/19 🇷🇺musieli odpowiedzieć, wprowadzając ochronę w postaci różnych systemów walki elektronicznej (EW). Wszystkie pojazdy, sprzęt, umocnienia i istotne punkty zostały wyposażone w różne anteny, które zakłócają całe pasmo lub jego znaczną część.

13/19 Odpowiedzią na tę technologię są drony z funkcją automatycznego przechwytywania i śledzenia, sterowane przez sztuczną inteligencję (AI). Zasada działania dronów AI jest prosta: kiedy taki dron zbliży się na odległość, z której kamera widzi cel, operator go zaznacza, a dron

14/19 samodzielnie leci w jego kierunku, bez dalszego udziału operatora i niezależnie od działania systemów EW. Obecnie najważniejszym zadaniem jest nauczenie AI precyzyjnej nawigacji i rozpoznawania obiektów, aby dron AI potrafił odróżnić wroga, np. czołg, od cienia drzewa.

15/19 Musi również umieć podejmować decyzje, jak dogonić szybko poruszający się i manewrujący cel. Dmytro, towarzysz broni Markijana, podaje przykład: „Jeśli Rosjanie zobaczą drona, zaczynają biec, robić uniki, chować się w krzakach czy okopach. AI drona najpewniej nie zrozumie,

16/19 że musi wlecieć do okopu, bo tam ukrywa się cel. Ale pilot to rozumie. Automatyczne śledzenie, w obecnej formie, nie zawsze radzi sobie z poruszającym się celem.” Trwa współczesna wojna na ogromną skalę, a informacje rozprzestrzeniają się błyskawicznie.

17/19 W takich warunkach nie da się znaleźć rozwiązania, które będzie skuteczne zarówno dziś, jak i za kilka lat. Nawet kilka miesięcy to bardzo odległa perspektywa. Deweloperzy dronów desperacko szukają rozwiązań, które pomogą walczącym rozwiązać bieżące problemy. Pomysły są

18/19 natychmiast testowane w warunkach bojowych, a pole bitwy szybko ujawnia niedoskonałości, których nie widać na etapie projektowania na zapleczu. Duża liczba i tempo iteracji produktów pozwalają szybko stworzyć działający model i odrzucić nieskuteczne wersje.

19/19 Gdy giną przyjaciele, a domy są niszczone, tempo rozwoju przyspiesza wielokrotnie.